Geocell ile güçlendirilmiş zeminlerde taşıma yükleri hakkında bilgi verilmiştir.
Geohücre
Zemin iyileştirmede donatılı zeminler, malzemeyle kenetlenerek çekme kuvvetini karşılayan geosentetiklerden oluşmaktadır. Geohücreler zemin stabilizasyonunda kullanılan polimer malzemeden üretilen üç boyutlu petek görünümlü elemanlardır. Resim 3.1’de görüldüğü gibi geohücre, akordiyon gibi açılabilir ya da kapanabilir, kapalı haliyle taşınıp depo edilebilir özellikte üretilmektedir. Geohücreler şev, kanal ya da zemin stabilizasyonunda gerekli olan bariyer ve koruma işlevini yerine getirmektedir. Geohücre boyutsal olarak stabildir ve her bir hücrenin içine yerleştirilen malzemenin yanal olarak, etkin bir şekilde sınırlandırılmasını sağlamaktadır. Geohücre ile hapsedilen zemin, dağıtılan yüklere ve noktasal yüklerin zımbalama etkisine karşı oldukça dirençli hale gelmektedir. Geohücrelerdeki bu mekanizmalar sayesinde zeminin taşıma gücünde önemli mertebelerde artışlar elde edilebilmektedir (Yılmaz, 2007; Akyıldız, 2019, Yünkül, 2019).
Geohücrenin Kullanım Alanları
Yüksek eğimli şevlerde, şev stabilitesinin sağlanması zor olduğundan çevresel hava olaylarının da (yağmur, rüzgâr) etkisiyle erozyon, heyelan gibi afetler yaşanmaktadır. Özellikle karayolu ve demiryolu gibi ulaşım için önem arz eden mühendislik yapılarında erozyon ve heyelana karşı koruma mutlaka gereklidir. Geoteknik mühendisliğinde bu gibi afetlere neden olan yüksek eğimli şevlerde geohücre kullanımı ile çözüm bulunabilmektedir. Geohücrenin, hücre yapısı sayesinde şev malzemesine kenetlenmesi ile zeminin kayması engellenmekte ve zemin stabilitesi artmaktadır. Ayrıca zemin yüzeyinin bitkilendirilmesine olanak sağlayan geohücre, doğal görünümlü güvenli bir koruma sağlamaktadır. Şevlerin stabilizesi ve dayanma duvarları için geohücre kullanımı Resim 3.2 ve Resim 3.3 te gösterilmiştir.
Açık hidrolik yapılarında özellikle memba şevlerinde ve tabanında suyun kaldırma, aşındırma etkilerinin önlenmesi, yapının uzun ömürlü olması açısından önem arz etmektedir. Açık kanal, akarsu, gölet ve kıyı koruma gibi mühendislik yapılarında geleneksel koruma malzemeleri (beton, kaya dolgu, bitkilendirme) geohücre ile desteklenerek dayanıklılık arttırılmaktadır. Resim 3.4’de görüldüğü gibi hücre içlerine dolgu malzemesi olarak beton tercih edilirken, geomembran örtü üzerinde koruyucu bir katman görevini yapmaktadır.
Karayolu, demiryolu gibi ağır yüklerin geçtiği ulaşım yapılarında yol dolgusu stabilitesinin sağlanması oldukça önemlidir. Bahsedilen mühendislik yapılarında, teknik özellikleri ve maliyeti açısından geohücre ile donatılandırma son zamanlarda geoteknik mühendisliğinde tercih sebebi olmuştur. Dolgu malzemesini içine hapsederek kenetleme sağlayan geohücre, zeminle kompozit bir malzeme gibi davranmakta ve yükü daha fazla alana yayarak deformasyonları azaltmaktadır(Zhou ve Wen 2008) Resim 3.5 de görüldüğü gibi karayollarında kaplama tabakasının altına yerleştirilerek yol dolgu malzemesi hücrelere doldurulmaktadır.
Geohücrenin Avantajları
Geohücre, şev stabilitesi, dayanma duvarları, zemin stabilizasyonu, kanal ve gölet şevi uygulamalarında ön plana çıkan önemli bir yapı malzemesidir. Bu gibi yapılarda kullanımı, geohücrenin bazı avantajlarından dolayı sıkça tercih edilmektedir.
Geohücrenin uygun fiyatlı yapı malzemesi olması da tercih sebeplerinden biridir. Bunun yanında kullanıldığı zeminde daha az dolgu malzemesi gerektirmesi nedeniyle yapım maliyeti düşmektedir. Ayrıca geohücrenin akordiyon yapısı sayesinde lojistiğinin ve kurulumunun kolay olması, uygulama esnasında özel işçilik gerektirmemesi, sağladığı önemli avantajlardan biridir. Geohücrenin özel delikli yapısı sayesinde doğal drenaj sağlanmakta ve bu esnada dolgu malzemesinin akışlardan etkilenmesi önlenmektedir.
Duvar imalatlarında zemin ile kenetlenmesi sayesinde şev stabilitesi sağlamasının yanında dış yüzeyin yeşillendirilmesine imkân vermesi, bu yapılarda geohücre kullanımını cazip kılmaktadır (Altay, 2019).
Fabrikamızın ürettiği GPR 3510 ve GPR 4510 geocell ürünleri kullanılarak hazırlanan,
İskenderun Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalında Eylül 2021 tarihinde onaylanan, Gökçe Gizem PORTAKAL tarafından hazırlanan “GEOHÜCRE İLE GÜÇLENDİRİLMİŞ ZEMİNLERDE TAŞIMA GÜCÜNÜN ARAZİ DENEYLERİ İLE ARAŞTIRILMASI” adlı tez çalışmasından bazı bölümler paylaşılmıştır. Çalışmalarında başarılar dileriz.